Γενικά
Ο σκελετός των φιδιών είναι πολύ ελαφρύς και πολύ ευέλικτος αποτελούμενος από πολλούς σπονδύλους που ξεπερνούν τους 100. Αξίζει να αναφερθεί ότι ο άνθρωπος έχει μόνο 32. το χαρακτηριστικό αυτό τα κάνει πολύ ευέλικτα. Όπως όλα τα ερπετά είναι ψυχρόαιμα, δηλαδή δεν μπορούν να ρυθμίσουν από μόνα τους τη θερμοκρασία του σώματός τους και γι’ αυτό εκτίθενται στον ήλιο ή ρυθμίζουν τη θερμοκρασία του σώματός του με την συμπεριφορά τους για να ζεστάνουν το κορμί τους. Τα φίδια λοιπόν λαμβάνουν πληροφορίες για το περιβάλλον μέσω ενός αισθητήριου οργάνου που βρίσκεται στην οροφή του στόματός τους. Βγάζοντας σε συνεχή βάση τη γλώσσα έξω, συλλέγουν σωματίδια από τον αέρα και το έδαφος και όταν η γλώσσα επιστρέφει πίσω στο στόμα, τα σωματίδια προσκολλούνται στο αισθητήριο όργανο το οποίο τα ανιχνεύει. Με αυτό τον τρόπο μπορούν να εντοπίσουν αποτελεσματικά όχι μόνο τη λεία τους, αλλά και το ταίρι τους κατά την περίοδο αναπαραγωγής.
Όσον αφορά την χρησιμότητά τους, τα φίδια προσφέρουν στο περιβάλλον κάνοντας απεντόμωση στους πρώτους μήνες της ζωής τους και συνεχίζοντας με τον έλεγχο των τρωκτικών σε πολύ σημαντικό μέγεθος. Περίπου 1.000 τρωκτικά καταναλώνονται στο πέρας της ζωής ενός και μόνο φιδιού. Έτσι όταν σκοτώνεται ένα φίδι ουσιαστικά είναι σαν να σώζονται οι ζωές 1.000 τρωκτικών στο κοντινό μέλλον!
Ωστόσο, το φίδι είναι παρεξηγημένο ζώο στην χώρα μας και για τον λόγο αυτό συνήθως προκαλεί τον φόβο και τον πανικό που συχνά οδηγούν στην εξόντωση του ζώου. Κανένα φίδι δεν κυνηγάει ανθρώπους, όπως πολλές άτοπες μαρτυρίες αναφέρουν, ούτε επιτίθεται ποτέ λόγω της υποτιθέμενης "κακίας" του. Όλοι αυτοί οι μύθοι, μαζί με την έλλειψη σωστής πληροφόρησης, έχουν οδηγήσει στην άδικη αντιπάθεια των ανθρώπων απέναντι στα φίδια με άσχημα αποτελέσματα βίαιης συμπεριφοράς και πανικού στην παραμικρή θέα αυτού του ερπετού.
Οποιοδήποτε φίδι αντιληφθεί την παρουσία ανθρώπου προσπαθεί πανικοβλημένο να διαφύγει προς κάθε κατεύθυνση και το μόνο που δεν θέλει εκείνη την στιγμή είναι να κάτσει και να αντιμετωπίσει τον άνθρωπο. Αυτή είναι και η κύρια μορφή άμυνας των φιδιών. Κατόπιν εάν το φίδι εγκλωβιστεί σε κάποιο μέρος αντιμέτωπο με τον άνθρωπο τότε θα προσπαθήσει να τρομάξει τον "θύτη" του στρέφοντας το κεφάλι του προς αυτόν και βγάζοντας τον χαρακτηριστικό δυνατό συριγμό που ακούγεται σαν επαναλαμβανόμενο "Σσσσς". Στις περιπτώσεις και μόνο που το ζώο πατηθεί ή αρπαχτεί από κάποιο χέρι έτσι ώστε νιώσει ανήμπορο και ανίκανο να ξεφύγει ή ακόμα όταν ο "θύτης" του έχει πλησιάσει απειλητικά κοντά, τότε χρησιμοποιεί την έσχατη άμυνά του, το δάγκωμα. Σε καμία άλλη περίπτωση, κανένα φίδι δεν θα έρθει από μόνο του κοντά στον άνθρωπο που τόσο φοβάται για να επιτεθεί και να διακινδυνέψει την ζωή του. Όλα τα άλλα που κατά καιρούς ακούγονται είναι απλά επιβλαβείς μύθοι.
Υγειονομική σημασία
Από τα 22 είδη φιδιών που υπάρχουν στην Ελλάδα, επικίνδυνο δηλητήριο φέρουν μόνο τα 5 είδη οχιάς από την οικογένεια Viperidae που σε περίπτωση έκχυσης αυτού μπορεί να επέλθει ο θάνατος στον άνθρωπο εάν δεν διακομιστεί εντός μερικών ωρών σε νοσοκομείο για τις πρώτες βοήθειες. Τα άλλα 2 δηλητηριώδη φίδια της χώρας μας είναι το Αγιόφιδο ή Γατόφιδο (Telescopus fallax) και ο Σαπίτης (Malpolon monspessulanus), τα οποία όμως είναι οπισθόγλυφα, που σημαίνει ότι πολύ δύσκολα μπορούν να καταφέρουν δάγκωμα με έκχυση στον άνθρωπο, αλλά και το δηλητήριό τους είναι ασθενές και δεν μπορεί να προκαλέσει θάνατο ή κάποια σοβαρή ασθένεια. Όλα τα υπόλοιπα φίδια είναι παντελώς άκακα και δεν μπορούν να προκαλέσουν καμία απολύτως βλάβη στον άνθρωπο με κανέναν τρόπο.
Απώθηση
Σε περίπτωση που συναντήσετε ένα φίδι μην πανικοβληθείτε, μην προβείτε σε βίαιες πράξεις. Εάν δεν σας ενδιαφέρει η παρατήρηση του ζώου αυτού, απλά συνεχίστε τον δρόμο σας κρατώντας μία απόσταση τουλάχιστον 2 μέτρων για να συνεχίσει κι αυτό τον δικό του.
Λόγω του ότι τα φίδια παίζουν σημαντικό ρόλο στη διατήρηση της οικολογικής ισορροπίας στη φύση, είναι υποχρέωση όλων μας να τα προστατεύουμε. Για τον λόγο αυτό, η «Σμινθέας» εφαρμόζει μεθόδους απώθησης των φιδιών. Η μέθοδος εφαρμογής που χρησιμοποιούμε για την προστασία των χώρων σας από τις εισβολές ερπετών, αποτελείται συνήθως από δύο φάσεις. Αρχικά το σκεύασμα τοποθετείται περιμετρικά του χώρου που θέλουμε να προστατέψουμε για να απωθηθούν τα ήδη υπάρχοντα φίδια. Έπειτα, πραγματοποιείται κλείσιμο της περιμέτρου του χώρου για την αποφυγή εισόδου νέων. Τα σκευάσματα που χρησιμοποιούμε είναι εγκεκριμένα απωθητικά σε κοκκώδη μορφή ή σε μορφή σπρέι.
Οχιά
Αγιόφιδο ή Γατόφιδο
Σαπίτης
Δεντρογαλιά
